Program rozwoju przeszczepiania narządów

Liczba wykonywanych przeszczepień narządów w Polsce jest wciąż bardzo niska. Analizy dotyczące przeszczepiania narządów w Europie i na świecie przygotowywane dla Rady Europy i Komisji Europejskiej oraz WHO przez Narodową Organizację Przeszczepiania w Hiszpanii potwierdzają, że liczba pobieranych i przeszczepianych narządów w Polsce jest znacznie niższa niż w większości krajów europejskich. Z inicjatywy Polskiej Unii Medycyny Transplantacyjnej w 2009 roku powstał program Partnerstwo dla Transplantacji, nad którym w 2010 roku patronat objęła Pani Minister Zdrowia, Dr Ewa Kopacz.

Zasadniczym celem programu Partnerstwo dla Transplantacji jest:

1. Zwiększenie aktywności w zakresie pobierania narządów od zmarłych poprzez utworzenie stanowisk koordynatorów transplantacyjnych w szpitalach (wymaga to akceptacji dyrekcji i organów założycielskich szpitali)

2. Rozwój programu przeszczepiania nerek od dawców żywych.

Partnerstwo dla Transplantacji jest ogólnopolskim projektem, realizowanym w poszczególnych województwach. Poza szeroko rozumianym społeczeństwem, kluczowymi grupami w jego realizacji są: środowisko medyczne (lekarze, pielęgniarki, dyrektorzy szpitali, okręgowe izby lekarskie), przedstawiciele administracji państwowej i samorządowej, w tym m.in.: wojewodowie i marszałkowie województw, prezydenci miast wojewódzkich, dyrektorzy wojewódzkich oddziałów NFZ, rektorzy miejscowych uczelni medycznych, przewodniczący konwentów powiatów oraz dyrektorzy największych szpitali. Bardzo ważne jest też zaangażowanie nauczycieli, młodzieży szkolnej oraz Kościoła. Partnerami Programu są także Polska Unia Medycyny Transplantacyjnej, Centrum Koordynacyjno – Organizacyjne ds. Transplantacji „Poltransplant” oraz konsultanci wojewódzcy ds. anestezjologii i intensywnej terapii, nefrologii i dializoterapii, neurochirurgii i neurologii.

Oficjalne wdrażanie programu Partnerstwo dla Transplantacji rozpoczyna się poprzez podpisanie Listu Intencyjnego w danym województwie.

Obecnie projekt jest realizowany w województwach: małopolskim, podkarpackim, warmińsko-mazurskim, mazowieckim, lubuskim, zachodniopomorskim, wielkopolskim, kujawsko-pomorskim, dolnośląskim, opolskim i lubelskim, a docelowo ma objąć cały kraj.

Podstawą powodzenia programu jest współpraca całego społeczeństwa!

Działania priorytetowe

• Przekonanie dyrekcji i organów założycielskich szpitali do tworzenia stanowisk koordynatorów transplantacyjnych w szpitalach (5-7 koordynatorów w szpitalach w województwie)
• Organizacja warsztatów edukacyjno-psychologicznych dla lekarzy, poświęconych śmierci mózgu i rozmowie z rodziną zmarłego
• Zaangażowanie szerokiego środowiska lekarskiego do współpracy
• Współpraca z władzami samorządowymi i rządowymi w poszczególnych województwach
• Program edukacyjny dla młodzieży i nauczycieli
• Promocja dawstwa narządów przez Kościół katolicki
• Kampania społeczna podnosząca świadomość Polaków na temat transplantacji narządów

Podpisanie listu intencyjnego dotyczącego „Partnerstwa dla Transplantacji” w województwie małopolskim

W dniu 22 września 2009 roku przedstawiciele środowiska medycznego oraz władz samorządowych i rządowych w Małopolsce podpisali list intencyjny, formujący szeroką koalicję podmiotów wspierających rozwój medycyny transplantacyjnej w regionie. Zgodnie z założeniami dokumentu, celem współpracy jest wzrost liczby przeszczepów narządów pobieranych od osób zmarłych oraz rozwój programu przeszczepiania nerek od dawców rodzinnych w Małopolsce.

Wśród sygnatariuszy listu znaleźli się Małopolski Urząd Wojewódzki, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Urząd Miasta Krakowa, Uniwersytet Jagielloński-Collegium Medicum, Okręgowa Rada Lekarska w Krakowie, Małopolski Oddział Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia, Fundacja Zdrowia Publicznego oraz Polska Unia Medycyny Transplantacyjnej.

Spotkanie ze starostami województwa małopolskiego

Dr Piotr Przybyłowski, konsultant ds. transplantologii klinicznej w województwie małopolskim wziął udział w posiedzeniu Konwentu Starostów Województwa Małopolskiego w dniu 17 listopada 2009 roku w Trzebini. Wśród omawianych tematów znalazły się sytuacja transplantologii w województwie oraz Program „Partnerstwo dla Transplantologii”.

Podczas spotkania dr Przybyłowski przekonywał starostów, że podlegające im szpitale powinny zatrudniać koordynatorów transplantacyjnych odpowiedzialnych za sprawny przebieg procesu przeszczepienia narządów, a także powoływać komisje mogące orzekać o śmierci mózgu człowieka. Jak tłumaczył, jedynie rozwój i sprawne działanie struktur oraz osób odpowiedzialnych za transplantacje organów mogą zapewnić mieszkańcom poszczególnych powiatów dostęp do tej formy leczenia, która ratuje zdrowie i życie chorych.

Problem transplantacji narządów w województwie małopolskim jest omawiany ponownie podczas spotkań roboczych w wybranych szpitalach w regionie od początku 2010 roku, w których biorą udział przedstawiciele organów założycielskich, dyrekcja, a także ordynatorzy oddziałów anestezjologii i intensywnej terapii.