STUDIUM  KOORDYNATORÓW POBIERANIA I PRZESZCZEPIANIA NARZĄDÓW

dla lekarzy i pielęgniarek


Organizatorzy: Akademia Medyczna w Warszawie, Polska Unia Medycyny Transplantacyjnej


 

     Przeszczepianie narządów jest nowoczesną technologią medyczną, jedynym sposobem ratowania życia chorych z przewlekłą, schyłkową niewydolnością serca, wątroby, płuc czy nerek.   Rozwój programu pobierania i przeszczepiania narządów zależy od szeregu istotnych czynników do których należą min.: strategiczne decyzje Managerów Systemu Ochrony Zdrowia (w tym nakłady finansowe na tę specjalność medyczną) i akceptacja społeczna tej metody leczenia. Podstawowym źródłem narządów do przeszczepienia są osoby zmarłe. Niezwykle istotne znaczenie odgrywa tu perfekcyjna organizacja pobierania i przeszczepiania narządów od zmarłych. Podstawowym ogniwem procesu przeszczepiania narządów jest identyfikacja możliwości pobrania narządów od osób zmarłych oraz cały dość złożony proces koordynacji pobrań wielonarządowych i przeszczepienia narządów (rozpoznawanie śmierci mózgowej, znajomość wskazań i wykluczeń do pobrania narządów, umiejętność podtrzymywania czynności narządów u osoby zmarłej, znajomość zasad techniki pobrania narządów i zabezpieczenia ich przed niedokrwieniem oraz zasad wyboru właściwego biorcy). Bardzo ważne znaczenie ma również wiedza na temat możliwości pobrania i przygotowania tkanek w celu pozyskania przeszczepów biostatycznych. W wielu krajach świata całością tego procesu koordynacji pobrania i przeszczepienia narządów i tkanek kieruje koordynator przeszczepiania, lekarz lub pielęgniarka, którzy oprócz swojego podstawowego zatrudnienia zajmują się tym procesem. Hiszpania od szeregu lat, jest jedynym krajem europejskim, w którym pozycja koordynatora pobierania i przeszczepiania narządów ma swoje umocowanie w przepisach prawnych, co spowodowało, że w tym kraju liczba narządów pobieranych na 1 milion ludności jest najwyższa na świecie.

Jeżeli rozwój programu przeszczepiania tkanek i narządów w Polsce ma przebiegać na poziomie europejskim istnieje potrzeba wyszkolenia ponad 500 koordynatorów przeszczepiania, którzy pracowaliby we wszystkich szpitalach na terenie kraju (1-2 w każdym szpitalu). Zarówno Światowa Organizacja Zdrowia jak i Komisja Europejska przywiązują ogromne znaczenie do rozwoju programów przeszczepiania narządów i doceniają znaczenie pracy koordynatorów. Szkolenie koordynatorów pobierania i przeszczepiania narządów prowadzone jest na skalę lokalną w wielu ośrodkach transplantacyjnych, zarówno w Polsce jak i w innych krajach. Europejskie Towarzystwo Przeszczepiania Narządów wspólnie z Europejskim Kolegium Transplantacyjnym (European College of Transplantation) organizują coroczne kursy dla koordynatorów. Liczba kursantów nie przekracza 40. W żadnym kraju europejskim nie ma jednak regularnych studiów podyplomowych dla pielęgniarek lub lekarzy, zamierzających poświecić się koordynacji pobierania i przeszczepiania narządów.

Inicjatywa Polskiej Unii Medycyny Transplantacyjnej zasługuje na uwagę nie tylko ze względu na potrzeby medycyny transplantacyjnej w Polsce, ale również dlatego, że może okazać się w niedalekiej przyszłości możliwe stworzenie przy pomocy komisji Europejskiej,  Europejskiej Szkoły Koordynatorów Przeszczepiania  Narządów w Warszawskiej Akademii Medycznej.