OPINIE O PRZESZCZEPIANIU NARZĄDÓW

Badanie „Aktualne problemy i wydarzenia” (204), 11–14 maja 2007 roku, reprezentatywna próba losowa dorosłych mieszkańców Polski (N=946).

• Polacy prawie powszechnie (90%) uznają, że idea transplantacji narządów jest słuszna. Przeciwnicy przeszczepiania narządów stanowią zaledwie 4% ogółu (o 3 punkty mniej niż w 2005 roku).

• Zdecydowana większość Polaków (78%, wzrost o 4 punkty w stosunku do roku 2005) deklaruje gotowość do oddania swoich narządów po śmierci. Nieco mniej badanych (69%) przyznaje, że byliby skłonni wypełnić tzw. oświadczenie woli, w którym wyraziliby zgodę na ofiarowanie swoich organów po śmierci.

Okładka

• Wybór systemu prawnego, który powinien regulować pobieranie narządów, wyraźnie dzieli społeczeństwo; najbardziej liczna grupa (45%) uważa, iż narządy powinny być pobierane tylko od osób, które wyraziły na to zgodę za życia, natomiast nieco mniej badanych (39%) opowiada się za modelem zgody domniemanej, opartym na braku sprzeciwu za życia.

• Trzy piąte Polaków (60%) nie wie, jakie prawo dotyczące pobierania narządów obowiązuje w kraju. Co czwarty (24% – o siedem punktów mniej niż w 2005 roku) błędnie wskazuje, że jest to zasada wymagająca czynnego wyrażenia zgody, a tylko co szósty (16% – o 6 punktów więcej niż w roku 2005) odpowiada poprawnie, że jest to zasada zgody domniemanej.

Medycyna transplantacyjna stała się rzeczywistością w drugiej połowie XX wieku. Jej rozwój nadal trwa, ale – co ważniejsze – przeszła ona, także w Polsce, z rzędu zjawisk niecodziennych do codziennej praktyki medycznej. Zdaniem lekarzy, jest jej tam wciąż za mało, a przyczyną tego jest między innymi utrudniony dostęp do organów pozostających w odpowiednim stanie, niewielka gotowość do udostępnienia ich po śmierci, a także sprzeciw rodzin zmarłych, który – choć nie ma mocy prawnej – jest zazwyczaj przyczyną odstępowania lekarzy od pobierania narządów. Ostatnie kontrowersje wokół służby zdrowia, także publiczne oskarżenia wobec jednego z transplantologów wzbudziły falę publikacji medialnych na temat przeszczepów. Pojawiły się o informacje spadku liczby zgłoszeń dawców – i tak zbyt niskiej jak na rzeczywiste potrzeby – co zwiększa zagrożenie dla życia tych, których transplantacja mogłaby uratować. Dane statystyczne zamieszczone na stronie internetowej „Poltransplantu” wskazują jednoznacznie na zmniejszenie się liczby zmarłych dawców narządów¹. W 2005 roku było ich średnio 46 w miesiącu, w roku 2006 – 41, obecnie zaś miesięczna średnia liczona od stycznia do końca maja wynosi zaledwie 27.

 

Liczba Zmarłych Dawców Narządów Styczeń-Maj 2007

¹ http://www.poltransplant.org.pl/statystyka_2007.html

Cały raport z badania do pobrania ze strony CBOS (format pdf)